Historia

Przeszłość Starego Sącza sięga czasów zamierzchłych, pierwszego okresu naszej państwowości. Niektórzy powstanie Sącza przypisują jeszcze czasom Bolesława Chrobrego. Nie jest to pozbawione podstaw, bowiem wzdłuż Dunajca i Popradu prowadziła najłatwiejsza droga na Węgry i dalej na Południe Europy. Poprad bowiem przez przebicie się z południa na północ przez łuk Karpat stworzył dogodną drogę. Na tym szlaku do dnia dzisiejszego zachowały się takie strażnice ja Melsztyn, Czchów, Wytrzyszczka, Rytro, Muszyna i dalsze na terenie Słowacji. Pierwszą historyczną datą na jaką zwykł się powoływać Stary Sącz to rok 1257 (chociaż były i wcześniejsze), w którym to książę krakowsko – sandomierski Bolesław zwany Wstydliwym jako zastaw za posag wniesiony do Polski przez księżniczkę węgierską Kingę, zapisał jej Ziemię Sądecką obejmującą tereny w trójkącie: Biecz – Limanowa – Podoliniec (już na dzisiejszej Słowacji). Właśnie tu w centralnym miejscu trójkąta na dogodnym szlaku handlowym, po drodze do rodzinnych Węgier – Pani tych ziem Kunegunda lokuje dwa klasztory o regule franciszkańskiej męski i żeński (o regule Św. Klary). Od tego momentu Stary Sącz staje się ważnym ośrodkiem na tej niezbyt gęsto zaludnionej połaci Rzeczpospolitej. Jako miasto znajdujące się pod jurysdykcją klasztoru, żyło i rozwijało się u jego boku, przeżywało wzloty i upadki, cierpiało najazdy Tatarów i innych nacji, a także wojny domowe. Po aneksji dokonanej przez Austrię w r. 1770 i przyłączeniu Starego Sącza do tej monarchii, decyzją ówczesnego cesarza Józefa II odebrano Klaryskom władztwo nad miastem i okolicznymi wsiami. W 1782r. kasacji uległy również oba klasztory franciszkańskie. Męski klasztor już nigdy nie podniósł się. Klaryski przetrwały do dnia dzisiejszego. Mimo grabieżczej działalności, jakiej poddany został klasztor i przyległa świątynia, zachowały się w nich ogromne skarby kultury od średniowiecza po czasy współczesne.  

Ważniejsze daty historyczne z przeszłości miasta:

1257 r. Bolesław Wstydliwy oddaje Kindze Ziemię Sądecką w wieczyste posiadanie

1279 r. Kinga przybywa do Starego Sącza; fundacja klasztoru Franciszkanów

1280 r. Fundacja klasztoru Klarysek

1289 r. Kinga składa profesję zakonną

1292 r. Śmierć Kingi

1332 r. Przebudowa kościoła w stylu gotyckim i poświęcenie Trójcy Świętej

1629 r. Rozpoczęcie procesu beatyfikacyjnego

1604 r. Budowa zespołu klasztornego przez Jana di Simoni

1683 r. Jan III Sobieski po wiktorii wiedeńskiej spotyka się w Starym Sączu z żoną Marysienką

1690 r. Beatyfikacja Kingi

1795 r. Wielki pożar miasta

1815 r. Kasata obu klasztorów franciszkańskich

1876 r. Budowa linii kolejowej Tarnów – Leluchów

1903 r. Powstanie seminarium nauczycielskiego

1910 r. Włączenie samodzielnej gminy Neüdorfel (Podmajerz) do miasta

1948 r. Powstanie Towarzystwa Miłośników Starego Sącza

1954 r. Uznanie centrum Starego Sącza za historyczny zabytek urbanistyczny

1954 r. Otwarcie Muzeum Regionalnego (Dom na Dołkach)

1970 r. Stary Sącz Mistrzem Gospodarności

1990 r. Pierwsze wybory do rad gmin w III RP

1999 r. Jan Paweł II kanonizuje Kingę (największe zgromadzenie w dziejach Sądecczyzny)

2002 r. Pierwsze bezpośrednie wybory burmistrza w III RP

2014 r. św. Kinga patronką Starego Sącza

2016 r. św. Kinga w herbie Starego Sącza

2018 r. Prezydent RP Andrzej Duda wpisał zespół staromiejski Starego Sącza wraz z Klasztorem Klarysek na listę Pomników Historii.